Relaties Vincent van Gogh centraal in Noordbrabants Museum (september)

Het Noordbrabants Museum organiseert van 21 september 2019 tot en met 12 januari 2020 Van Goghs intimi. Vrienden, familie, modellen. Deze grote internationale tentoonstelling belicht de personen die een belangrijke rol speelden in zowel leven als werk van Vincent van Gogh (1853-1890).

Aan de hand van circa 90 schilderijen, tekeningen, brieven en documenten maakt de bezoeker uitgebreid kennis met deze ‘intimi’. Niet eerder is dit onderwerp zo uitvoerig belicht. Met Van Goghs intimi ontkracht het museum het gangbare beeld van de getormenteerde, eenzame kunstenaar en laat het zien dat Van Gogh ondanks zijn vaak moeizame relaties door zijn vrienden en familie zeer werd gewaardeerd als mens en als kunstenaar. De tentoonstelling is samengesteld door Sjraar van Heugten, voormalig hoofd Collecties van het Van Gogh Museum en zelfstandig tentoonstellingsmaker.

Mens achter de kunstenaar

Vincent van Gogh was een gepassioneerd man, die soms complexe verhoudingen had met familie, vrienden en collega-kunstenaars. Zijn relaties waren in enkele gevallen hecht en langdurig, maar hij wist met zijn uitgesproken karakter ook mensen van zich te vervreemden. In de tentoonstelling komen de belangrijkste personen in Van Goghs leven in ruwweg chronologische volgorde aan bod, van zijn jaren in Brabant en Den Haag, de periodes in Parijs en Zuid-Frankrijk tot aan zijn dood in Auvers-sur-Oise op 29 juli 1890. Zijn gezinsleven en familie, zijn vriendschappen met kunstenaars als Anthon van Rappard, Anton Mauve, Emile Bernard, Paul Gauguin, Henri de Toulouse-Lautrec en Paul Signac, maar ook zijn liefdesrelaties worden belicht. De bezoeker leert de kunstenaar beter kennen via schilderijen en tekeningen die hij van zijn vrienden, familie en modellen maakte en via de (zelf)portretten uit zijn kring van intimi, maar ook via vaak hele persoonlijke documenten zoals brieven en schetsboekjes. Gezamenlijk geven deze inzage in de mens achter de kunstenaar.

Niet eerder getoonde bruiklenen en topstukken

De kunstwerken komen onder meer uit Nederlandse collecties (waaronder het Van Gogh Museum en het Kröller-Müller Museum), aangevuld met bijzondere bruiklenen uit het buitenland. De expositie bevat ook werk en documenten uit particulier bezit. Daarnaast brengt de tentoonstelling veel bijzondere documenten bijeen waarvan het bestaan bij het grote publiek vrijwel onbekend is: een schetsboekje voor Matthijs Maris, niet eerder getoonde schetsboekjes van Van Gogh voor Betsy Tersteeg, de dochter van kunsthandelaar H.G. Tersteeg in Den Haag, maar ook een zelden eerder getoonde brief van Vincent aan Paul Signac uit particulier bezit en zes zelden getoonde condoleancebrieven aan Theo van Gogh van onder meer Camille Pissarro, Henri de Toulouse-Lautrec en Paul Gauguin. Tot de absolute topstukken behoren het Stilleven met bijbel uit 1885 uit het Van Gogh Museum (Vincent van Gogh Stichting), La Berceuse (Madame Roulin) uit 1889 uit The Art Institute of Chicago en L’Arlésienne (Madame Ginoux) uit 1890 uit de Galleria Nazionale d’Arte Moderna e Contemporanea in Rome.

Speciale aandacht voor Theo van Gogh

Theo van Gogh (1857-1891), zonder enige twijfel de belangrijkste persoon in Van Goghs leven, krijgt in de tentoonstelling extra aandacht. Niemand kende Vincent beter dan zijn broer Theo, die hem in een brief aan zus Willemien (Parijs, 14 maart 1887) als volgt typeerde: ‘Het is alsof er in hem twee mensen zijn, de een merveilleus beschaafd, fijn en zacht en de ander eigenlievend en hardvochtig.’ De vriendschap tussen de broers en hun gezamenlijke liefde voor kunst en literatuur wordt onder meer belicht met het schilderij Portret van Theo van Gogh uit 1887, een poëzieboekje van Vincent voor Theo uit 1874-1875 en een boek met 42 ingeplakte prenten van vermoedelijk Theo van Gogh, alle uit het Van Gogh Museum. Het poëzieboekje in het bijzonder geeft een ontroerend beeld van de broederliefde.

Catalogus 

Bij de tentoonstelling verschijnt een rijk geïllustreerde catalogus in samenwerking met WBOOKS, met
een omvangrijk artikel door gastconservator Sjraar van Heugten en een essay van Helewise Berger
(conservator 19de- en begin 20ste-eeuwse kunst van Het Noordbrabants Museum). Nederlands en Engels, 240 pagina’s, ca. 200 kleurillustraties, paperback, NL/ISBN 978 94 625 8338 2, € 24,95. 

Van Gogh in Brabant

Vincent van Gogh werd in 1853 geboren in Brabant, in het zuiden van Nederland. Daar ligt de oorsprong van zijn uitzonderlijke talent en eigenzinnige karakter. De Brabantse locaties waar Van Gogh heeft gewoond en gewerkt, hebben hun krachten gebundeld onder de naam Van Gogh Brabant. Drie heritage centres, 39 Van Gogh Monumenten en de collectie originele werken in Het Noordbrabants Museum vertellen zijn levensreis. Bezoekers leren Vincent van dichtbij kennen: van zijn kindertijd in Zundert, tot de start van zijn carrière in Etten, van zijn tekenlessen in Tilburg tot zijn eerste meesterwerken in Nuenen.

Afbeeldingen

1) L’Arlésienne (Madame Ginoux), Vincent van Gogh, februari 1890, olieverf op doek, 60 x 50 cm. Galleria Nazionale d’Arte Moderna e Contemporanea, Rome. Met toestemming van Ministero per I Beni e delle Attività Culturali, 2) La berceuse (Madame Roulin), Vincent van Gogh, 1889, olieverf op doek, 92,7 x 73,8 cm. The Art Institute of Chicago, Helen Birch Bartlett Memorial Collection, 3) Stilleven met bijbel, Vincent van Gogh, 1885, olieverf op doek, 65,7 x 78,5 cm. Van Gogh Museum, Amsterdam (Vincent van Gogh Stichting),  4) Stilleven met strohoed, Vincent van Gogh, eind november-half december 1881, olieverf op papier op doek, 36,5 x 53,6 cm. Kröller-Müller Museum, Otterlo, 5) Zelfportret, Anton Mauve, ca. 1884-1888, olieverf op doek, 65 x 43 cm. Gemeentemuseum Den Haag, Schenking Vrienden van het Gemeentemuseum Den Haag  

https://www.hetnoordbrabantsmuseum.nl/

Datum:
21 september 2019 / 12 januari 2020
Type activiteit:

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0