Amsterdamse grachten zijn behoorlijk brak

De kwaliteit van het water in de grachten wordt beter, maar uit de nieuwste metingen blijkt ook dat een grote hoeveelheid zout water vanuit IJmuiden Amsterdam in stroomt. Het is niet aan te bevelen, maar wie moedig genoeg is om een slokje te nemen, zal het verschil zeker proeven. 'IJwater is aanmerkelijk zouter dan Leidsegrachtwater.'

Maarten Ouboter van Waternet wist dat natuurlijk al wel zo'n beetje. Met het scheepvaartverkeer dat de sluizen bij IJmuiden passeert, stroomt elke keer zeewater het Noordzeekanaal in. Met 'een zoute tong' die uiteindelijk vooral richting Amsterdam trekt. Dat wist ie al. 'Maar nu weten we precies waar dat brakke water komt en op welke wijze het zich in de Amsterdamse grachten, en verder, verspreidt.'

Ouboter coördineert de metingen waarmee Waternet in opdracht van het waterschap half juli is begonnen: aan boord van één van de inspectievaartuigen die sowieso door de grachten varen, werd allerlei meetapparatuur geplaatst. Nu, bijna vijf maanden later, is het tijd om met grote hoeveelheid gegevens naar buiten te komen.

Eén van de opmerkelijke conclusies die Ouboter trekt, is dat het water van de Amsterdamse grachten op een aantal plaatsen behoorlijk zout is. Om te beginnen natuurlijk het IJ, maar tijdens het droge najaar ook een behoorlijk stuk van de grachtengordel. 'Het water is in mindere of meerdere mate brak. Zozeer zelfs dat we op verscheidene plaatsen in de grachten ribkwalletjes hebben aangetroffen, typische zeediertjes.'

Waternet drukt de hoeveelheid zout in het water uit in de mate van geleidendheid, maar om de leek een idee te geven hóe zout het brakke water is, wil hij wel even gewonemensentaal gebruiken. 'In het IJ bevat één liter water ongeveer vijfduizend milligram zout. Langs de kust bij Bloemendaal meet je ongeveer zeventienduizend milligram.'

Op sommige plaatsen komt het IJwater gemakkelijker dan op andere, blijkt uit de cijfers. 'We hebben bijvoorbeeld kunnen zien dat het zout via de Kostverlorenvaart en de Schinkel tot bij het Olympisch Stadion komt. Maar ook de grachten en de Amstel tot aan Carré bleken brak te zijn.' (Marc Kruyswijk)