De Muur van Mussert, monument of gedrocht?
Vanaf de plek waar 75 jaar geleden de beruchte Hagenpreken werden gehouden door NSB-leider Anton Mussert, reikt nog altijd een metershoge muur met een donkere geschiedenis. In het veld waar nu enkele vakantiehuisjes staan, luisterden hier tijdens de eerste oorlogsjaren zo'n twintigduizend NSB-aanhangers gebiologeerd naar hun leider die vanaf 'de Muur van Mussert' zijn redevoeringen hield.
Het langzaam afbrokkelende bouwwerk is nu punt van discussie. Moet de muur worden afgebroken als restant van een zwarte bladzijde uit de Nederlandse geschiedenis, of moet hij om dezelfde redenen juist gerestaureerd worden en mogelijk zelfs de monumentenstatus krijgen, zoals Erfgoedvereniging Heemschut heeft voorgesteld.
Volgens Jan Kijlstra van de erfgoedvereniging vertelt de Muur van Mussert een belangrijk hoofdstuk uit de vaderlandse geschiedenis. Daarom moet volgens Kijlstra de plek voor de toekomst worden behouden. Het voorstel is inmiddels ook voorgelegd aan het NIOD, het instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies. Die zou voorzichtig positief zijn over het voorstel.
Ook de gemeente Ede heeft plannen om de Muur te behouden. De gemeente overweegt om de deels vervallen muur op te knappen. Tien jaar geleden wilde de gemeente Ede de muur al een monumentenstatus geven. Maar vanwege veel protest ging dat toen niet door.
Ook nu is er kritiek op de plannen. Het CIDI (Centrum Informatie en Documentatie Israël) is faliekant tegen. CIDI-directeur Esther Voet is bang dat de Muur van Mussert een bedevaartsoord wordt voor extreemrechts. Ook de Liberale Joodse Gemeenschap Gelderland vindt een monumentenstatus voor de muur veel te ver gaan.
