De moestuin van landgoed Zuylestein in Leersum
Landgoed / Ridderhofstad Zuylestein werd in 1630 door stadhouder Frederik Hendrik van Oranje Nassau gekocht. Hij verbleef er met zijn vrouw, Amalia van Solms. Daniel Stoopendaal maakte in 1710 een historische prent van het landgoed met het huis, de moestuin, de tuinmuren, de gebouwtjes ernaast, de vijvers, de hekken en de boompartijen er rond omheen.
Als er gasten kwamen liepen Frederik Hendrik en Amalia met hen niet alleen door de bloementuin, maar ook door de moestuin. Daar waren ze trots op. Dat was onderdeel van hun tuinbeleving. Nog niet zo lang geleden groeiden er kerstbomen op het landgoed. Nu zijn de historische elementen in ere hersteld.
Groenten uit de 17e eeuw
In de moestuin worden oude groentesoorten uit de 17e eeuw – die we grotendeels nog steeds kennen - verbouwd zoals: pompoenen, wortels, andijvie, sla, bonen, tijm, basilicum, koriander en kool. Maar ook zijn er courgettes, Nieuw-Zeelandse spinazie, aardpeer en palmkool en aardappelen (die er toen nog niet waren).
Er is een bijzondere en uitgebreide collectie 17e, 18e en 19e eeuwse appel- en perenbomen, mispels, diverse soorten roodfruit en bessen waaronder cassis. Deze oogst wordt ook in de landgoedwinkel verkocht: als verse vruchten of verwerkt in huisgemaakte jams en taarten.
Lage fruitbomen
Jemima de Brouwere, eigenaresse van het landgoed: “De fruitbomen zijn vrij laag, dat is niet omdat ze nog jong zijn, maar omdat we ze heel bewust laag houden. Dit soort fruitbomen noemen wij ‘naantjes’. Dat komt uit het Frans, van ‘l‘arbre nain’. Nain betekent dwerg. Het zijn een soort dwergboompjes. Die had men in Frankrijk wel in moestuinen staan. In Versailles staan ze door de gewassen heen, zoals ook hier. In deze moestuin hebben de naantjes een vaasvorm, ze zijn platgeslagen zijn tot een soort waaiervorm.”
Granen
Er worden ook granen geteeld, zoals ‘Witte Emmer’, rogge en Lavette graan. Dat gebeurt ecologisch. De molen Maallust uit Amerongen maalt het graan en de lokale bakker bakt er stevig brood van. Dit ouderwets lekkere brood is iedere vrijdag te koop in de moestuinwinkel. De gemalen graansoorten zijn ook in kilozakjes verkrijgbaar.
Er lopen ook varkens rond tussen de eiken- en beukenbomen waar ze zich tegoed doen aan de eikeltjes en de beukennoten. In een moeite door bestrijden ze de bramen en de Japanse duizendknoop. Het vlees kun je ook in de moestuinwinkel kopen.
Dagelijks open
Het landgoed is dagelijks opengesteld tussen zonsopkomst en zonsondergang voor alle liefhebbers van natuur en cultuurhistorie. Een bezoek aan de landgoedwinkel met terras, de middeleeuwse moestuin en binnentuin is mogelijk op vrijdagen en zondagen tussen 11.00 en 17.00 uur.
Luister ook naar de podcast van sKBL, met daarin een interview van Josephine Rombouts met Jemima de Brouwere en Dirk van Apeldoorn van de WUR Wageningen, die advies geeft op het gebied van de landbouwtransitie, onder andere bij landgoed Zuylestein. Foto 5: William Hoogteyling.
https://www.skbl.nl/4-de-moestuin-van-landgoed-zuylestein-in-leersum-utrecht/
https://www.landgoed-zuylestein.nl/
