Fort Honswijk (Tull en 't Waal)

Horizontal tabs

Beschrijving

Fort Honswijk werd tussen 1841 en 1848 gebouwd als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Dit fort wordt ook wel Fort Willem II genoemd, omdat koning Willem II het fort al in 1843 met een bezoek vereerde. Een gegraveerde plaat boven de ingang herinnert nog altijd aan deze gebeurtenis.

Samen met Fort Everdingen, dat aan de overkant van de Lek ligt, moest Fort Honswijk de rivier, haar uiterwaarden, de dijk en de omliggende gebieden verdedigen tegen mogelijke aanvallers.

Anders dan gepland

Toen er voor het eerst sprake was van een fort aan de Lek bij Honswijk zou het slechts een aarden verdedigingswerk worden, maar in 1844 werd besloten tot de aanleg van een torenfort. Fort Honswijk was het eerste en – zo zou later blijken – ook het grootste torenfort van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. De vrijstaande bomvrije toren bestond uit drie verdiepingen, met bovenop kantelen en onderin een kelder. Het geheel was omgeven door een gracht met ophaalbrug.

Ondersteuning

Vanwege de beperkte bescherming die Fort Honswijk de binnentaluds van de Noorder Lekdijk kon bieden, werd tussen 1845-1846 een tweede aarden verdedigingswerk aangelegd: de Lunet bij Honswijk, later de Lunet aan de Snel genoemd. In dezelfde periode werd de Snel verbreed en verdiept tot inundatiekanaal. Tussen het kanaal en de gracht van het fort werd een grote sluis aangelegd. Het grootste deel daarvan is niet meer zichtbaar.

Uitbreiding

Tussen 1879 en 1886 heeft men het fort op tal van onderdelen verbeterd: de bovenste verdieping werd afgebroken en aan de oostzijde werd een contrescarpgalerij aangelegd. Verder werden een poort (1880), een magazijn, een kazemat (1883) en vier remises in de bastions toegevoegd. Tevens dempte men de gracht

Oorlog en strijd

In 1870 werd Fort Honswijk gedurende negen weken gemobiliseerd vanwege de Frans - Duitse oorlog, hoewel er nooit gevochten werd. Ook tijdens de mobilisatie van 1914-1918 werd het fort intensief gebruikt. Vier jaar lang waren hier soldaten gelegerd. Om de tijd door te komen, kregen de gemobiliseerde soldaten lessen en was er ruimte voor vrijetijdsbesteding, onder meer in de vorm van toneelvoorstellingen en feestavonden. In 1915, na afloop van het eerste mobilisatiejaar, is ter herinnering daaraan is een gedenkteken opgericht.

Van 1939-1940 waren er wederom Nederlandse soldaten gelegerd in Fort Honswijk. Na de capitulatie in mei bezetten de Duitsers het fort. Toen de oorlog voorbij was bleven er Duitsers, maar dit maal waren het gevangengenomen Duitse soldaten, bewaakt door het Nederlandse leger. Tot eind 1947 zaten ook NSB’ers opgesloten in Honswijk.

Verval biedt een voedingsbodem

Vanaf 1947 was het de Luchtmacht die Honswijk in gebruik had, in ’68 gevolgd door de Landmacht. Defensie gebruikte het tot 1996 om er munitie te renoveren. Defensie verliet het fort in 2006, dat overgedragen werd aan het Ministerie van Landbouw. De gemeente Houten startte enkele jaren later met herstel van het fort. Dat restauratieproces is nog steeds in gang. De enige gebruikers op dit moment zijn vleermuizen. Er leven verschillende soorten in de duistere ruimtes in van fort.

Adres

Lekdijk
3998 NJ Tull en 't Waal

Facilities

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0