Linie van Beverwijk

Horizontal tabs

Beschrijving

De Linie van Beverwijk is een verdedigingslinie in de vorm van een groot aantal lunetten, aangelegd in opdracht van Napoleon na de Slag bij Castricum (1795) om zo Beverwijk, maar vooral ook Amsterdam, beter te kunnen verdedigen.

De slag bij Castricum vormde de aanleiding om een adequate verdedigingslinie tussen de Noordzee en het toenmalige Wijkermeer op te werpen. Dit gebeurde in opdracht van Napoleon. Deze militaire verdedigingslinie complementeerde een bestaande waterlinie van Monnickendam, via Purmerend naar Beverwijk (De linie van Noord-Holland). De twee linies samen worden ook wel de 'Linie Moninnisckendam - Wijk aan Zee' genoemd.

De linie bestond voor een groot deel uit drie rijen aarden wallen van ongeveer 2 meter hoog in de vorm van een halve maan (lunetten), die in verspringend verband met elkaar lagen. De achterzijde was afgesloten met een pallissade. Indien mogelijk was er een natte gracht rond een lunet.

Halve maan

Een serie van 12 grote lunetten lagen aan de aanvalszijde op circa 400 meter afstand van elkaar. Ertussen maar iets naar achteren lagen 12 middelgrote lunetten. Nog verder naar achteren, en meestal gesitueerd achter de grote lunetten, lagen 14 kleinere.  In de duinen was er slechts één aaneengesloten rij van 10 middelgrote lunetten met een in oorlogstijd aan te leggen strandbatterij. De lunetten danken hun naam aan de halve maan-vorm (het Franse 'lune' voor maan).

Als kroon op het werk werd op lunet 15 (nu lunet 14) een natuurstenen obelisk geplaatst met de de waarschuwende tekst: 'Si vis pacem para bellem' ofwel: 'Als u vrede wilt, bereidt u dan ten oorlog'.

De elf lunetten die nog over zijn, zijn: lunet 8 en 9 (Heemskerk) en 10, 11, 12, 13 en 14 (Beverwijk), 17 (op het terrein van TATA-steel en dus onbereikbaar); lunet 22, 23 en 25 (Wijk aan Zee). Over de staat van lunet 17, 22, 23 en 25 is niet veel bekend. Sinds 1989 zijn de eerste zeven en de obelisk rijksmonument.

Door slechte documentatie en het verloren gaan van vele lunetten is het niet meer duidelijk hoeveel  er ooit geweest zijn.

Nooit op de proef gesteld

De voor bijna 160.000 gulden opgeworpen linie is nooit op de proef gesteld. Al snel na de bouw werden de lunetten niet meer onderhouden. De terreinen werden echter niet verkocht en de grenzen zijn in 1885 opnieuw vastgesteld. Men overwoog om de linie te verbeteren en als noordelijke vleugeluitbreiding naar de kust voor de Stelling in te richten.
Tijdens zijn reis door Nederland deed Napoleon op 17 oktober 1811 ook Beverwijk aan om de linie te inspecteren. Zie ook het verhaal 'Een beloning voor Beverwijk" dat aan deze 'plaats van betekenis' gekoppeld is.

Door tuinbouw, later woningbouw, uitbreiding van begraafplaats 'Duinrust' en uitbreiding van TATA-Steel (vrml. Hoogovens; Corus) zijn nogal wat lunetten verloren gegaan. Slechts zeven tot tien zijn overgebleven

Rijksmonument

In 1989 onderkende het rijk de cultuurhistorische, de ecologische en de ruimtelijke waarden van deze lunetten en plaatste ze op de rijksmonumentenlijst. Landschap Noord-Holland is de beheerder. Zij droeg in 2000 zorg voor de intensieve restauratie van de obelisk.

De straten rond de lunetten 12, 13 en 14 in Beverwijk heten bijna allemaal "De Lunetten". De straat russen de lunetten 8 en 10 in Heemskerk zijn vernoemd naar kolonel Krayenhoff (Krayenhofflaan). In Heemskerk, nabij lunet 8 staat de basisschool "KBS De Lunetten".

 

Adres

Creutzberglaan 169 Lunet 14 (met monument)
1944 NX Beverwijk

Openingstijden

De lunetten kunnen niet betreden worden. Ze zijn van redelijk dichtbij zichtbaar vanaf de openbare weg. Ook de obelisk is niet dicht naderbaar, doch doorgaans goed zichtbaar. 

Facilities

  •  

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0