Huidig complex ter vervanging van het oude "Onze-Lieve-Vrouwegasthuis" in de Onze-Lieve-Vrouwestraat, gesticht eind 12de of begin 13de eeuw en bediend door de gasthuiszusters en -broeders. Na de sloping (begin 19de eeuw) van het noord- en oostdeel (onder meer het convent en het noviciaat) van het voormalig jezuïetenklooster in de Keizerstraat werden deze gronden in 1844 opgekocht door het Bestuur der Burgerlijke Godshuizen voor de bouw van het nieuwe ziekenhuis, opgetrokken in 1854-1857 naar ontwerp van architect Ch. Drossaert junior. In 1973 bouw van een L-vormige uitbreiding ten noorden, naar verluidt naar ontwerp van architect Van de Vijver en met hoofdingang aan de Zwartzustersvest. Heden bediend door de zusters augustinessen en bestuurd door het O.C.M.W.
De aan de Keizerstraat gelegen 19de-eeuwse gebouwen met latere aanbouwen zijn opgesteld rondom twee rechthoekige binnenplaatsen, namelijk twee oost-west georiënteerde langsvleugels waarop drie haaks op de straat ingeplante vleugels: de middenvleugel bevat de kapel Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangen, de sacristie en het klooster; de zijvleugels met telkens drie dwarspaviljoenen bevatten de ziekenzalen en kinderafdeling.
Ten noordwesten (Blokstraat) en zuidoosten (Zwartzustersvest): losstaande dienstgebouwen. Het geheel is met een voorplein, heden parkeerruimte, van de Keizerstraat afgesloten door middel van een muur van breuk- en baksteen: uiterst rechts hoger opgetrokken tussen begrenzende pilasters, met nis waarin mooi beeld van Moeder en Kind en chronogram "MatrI DeI sIne Labe ConCeptae" (1753) door Theodoor Verhaegen (1700- 1759). Centraal op het voorplein een beeld van Sint-Job op de mesthoop, door Jozef Willems (1845-1910).
De oorspronkelijke vleugels zijn sobere bakstenen gebouwen met neoclassicistische inslag, van twee en een halve tot drie bouwlagen. Getoogde en rondboogvormige vensters, laatstgenoemde onder verbonden boogomlijsting van gesinterde baksteen en op de tweede bouwlaag tot kordon doorgetrokken lekdrempels op baksteenfries. Grotendeels behouden typisch houtwerk in ramen en deuren, vernieuwd in gevels aan de straatzijde. Aan de binnenplaats, gevels met licht vooruitspringend deurrisaliet van drie traveeën.
Hoekpaviljoenen van een of anderhalve bouwlaag. Voorts latere uitbreidingen, onder meer een vierkante aanbouw met jaartal 1939 in de as van de oost- en westzijvleugels. De soberheid van de gebouwen wordt aan de Keizerstraat verlevendigd door de centraal uitspringende voorgevel van de kapel: bakstenen lijstgevel van vijf traveeën geritmeerd door steunberen en afgelijnd door gedeeltelijk geajoureerde attiek; bekronende klokkentoren met uurwerk tussen voluten. Centrale rondboogpoort in brede arduinen omlijsting op pilasters; oorspronkelijke vleugeldeur met ijzeren Mariamonogram in de waaier. Flankerende gevelstenen met vermelding van architect Ch. Drossaert, eerstesteenlegging door koning Leopold I in 1854, opening van het ziekenhuis in 1857 en inwijding van de kapel in 1858.
Interieur. Kapel op centraal grondplan; wit- en blauwbeschilderd interieur, geritmeerd door geprofileerde rondboogarcade op gebundelde driekwartzuilen met bladkapitelen en arduinen sokkel. Bovenlicht met ingewikkelde stervormige roedeverdeling.
Mobilair. Afkomstig uit het oude gasthuis, namelijk een fraai houten barokaltaar, met schilderij voorstellende Kruisafneming door P. Thyssens (1625-1682), een kopie naar Antoon van Dijck; 17de-eeuws orgel en biechtstoel.
Klooster. Ontvangstkamer met unieke triptiekenverzameling, zogenaamd "Besloten Hofjes", uit eind 15de of begin 16de eeuw.
- STADSARCHIEF MECHELEN, B 6365/a: Drossaert Charles fils, Vooraanzicht en algemeen situeringsplan der gebouwen van O.-L.- Vrouw gasthuis, steendruk op papier (1854).
- BETERAMS F.C.E., Bij de honderdste verjaardag van het Onze-Lieve- Vrouwgasthuis te Mechelen, in Handelingen van de Koninklijke Kring voor Oudheidkunde, Letteren en Kunst van Mechelen, dl. 62, 1958, pp. 99-114.
- Informatiebrochure O.-L.- Vrouwgasthuis, door Restauratie Integratie Mechelen.
