Waag (Amsterdam)

Horizontal tabs

Beschrijving

De Waag in Amsterdam is één van de bekendste gebouwen van de stad. Maar niet iedereen weet van de kleurrijke en soms macabere geschiedenis van het gebouw.

Volgens een inscriptie in een van de torens, werd de eerste steen van de Waag in Amsterdam gelegd op 27 april 1488. Oorspronkelijk heette het gebouw de Sint Antoniespoort en diende het als stadspoort binnen het ommuringsstelsel dat tussen 1481 en 1494 is aangelegd. Het bouwwerk bestond in de 15e en 16e eeuw uit een voor- en een hoofdpoort met daartussen een sluis (de poort lag destijds direct aan het water) en een bruggetje. De Waag, samen met de resten van de Regulierspoort (het onderstuk van de huidige Munttoren), de Schreierstoren en enkele zandstenen blokken in de kademuur van de Gelderskade, vormt het enige overblijfsel van de imposante 15e eeuwse verdedigingswerken van Amsterdam.

Gildehuis

Begin 17e eeuw was de stadsmuur in onbruik geraakt en tussen 1603 en 1613 werd het verdediginsstelsel grotendeels gesloopt. In 1614 werden de grachten er omheen gedempt: het ontstaan van de huidige Nieuwmarkt. Deze verbouwing zorgde er daarnaast voor dat een deel van stadspoort onder het oppervlakte van het plein verdween. Drie jaar later was de poort zelf aan de beurt: de twee oude poorten werden overdekt en in gebruikt genomen als waag, dit om de oude waag op de Dam te ontlasten.

In de bovenste verdieping van het gebouw vestigden zich een aantal gilden, onder andere de smeden, metselaars, schoenlappers en chirurgijnen. Boven de verschillende poortjes in het gebouw zijn nog steeds de emblemen van de verschillende gilden te zien. Nicolaes Tulp, een van de beroemdste Nederlandse chirugijnen van de 17e eeuw, maakte gebruik van het anatomisch theater dat in de Waag gevestigd was. Op 16 januari 1632 schilderde Rembrandt hem aan het werk in de Waag voor het doek 'De anatomische les van Dr. Nicolaes Tulp'. Overigens stamt het huidige interieur met anatomisch theater uit 1691, toen de middentoren aan de Waag werd toegevoegd.

Een guillotine in Amsterdam

In 1810 werd Nederland ingelijfd bij het Franse keizzerijk, een jaar later introduceerde Napoleon het nieuwe strafrecht. Voor de Waag, op een stellage, werd een guillotine aangebracht die tot 1854 in gebruik bleef. Maar drie personen werden hier ter dood gebracht, op 15 juni 1812: Anna van Rijswijk en haar twee minnaars die enkele gifmoorden hadden gepleegd in hun pension in Wijk bij Duurstede.

Met verdwijnen van de gilden in 1820 wisselde het gebouw vaak van functie. Het is onder andere een stadsschermzaal, een brandweerkazerne en een gemeentearchief geweest. In de 20e eeuw huisvestte de Waag het Amsterdams Historisch Museum en tot 1987 het Joods Historisch Museum. Na enkele jaren leegstaand en grondige renovatie is het pand nu in gebruik bij Waag Society en restaurant In de Waag.

Adres

Nieuwmarkt 4
1012 CR Amsterdam

Openingstijden

Het interieur van het pand is alleen via het café te bezichigen. Voor openingstijden van het café-restaurant, zie de website.

Facilities

  •  
  •  
  •  

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0