Aan het eind van de tiende eeuw was Utrecht een machtig bisdom. De stad beschikte over het bloeiende handelscentrum Stathe (vergelijkbaar met de huidige gemeente Utrecht) en de uitgestrekte macht van de bisschop die reikte van Groningen tot aan Tiel. Ze was onderdeel van het land der Franken. De grote macht van de bisschop en zijn celibaat-belofte kwam de Frankische koning goed uit: geen nakomelingen betekende vrij spel in het benoemen van een nieuwe bisschop. Natuurlijk was steun voor de koning voor deze kandidaten een pre.
Deze samenwerking zorgde ervoor dat de koning veel in Utrecht vertoefde. De bisschop was de gastheer en de koning verbleef met zijn gevolg binnen de bisschoppelijke bebouwing. Rond 1040 werd hiertoe een klein paleis gebouwd, later bekend als paleis Lofen. Het was geregeld druk bezet. Vele groter heren, bisschoppen, graven en hertogen maakten hier hun opwachting om met de koning belangrijke dingen te bespreken. Ook werden van hieruit gewapende expedities ondernomen.
In 1122 liep een feestje in paleis Lofen echter uit de hand: keizer Hendrik verbleef met zijn verloofde tijdens het paasfeest bij de bisschop. Plotseling braken er gevechten uit tussen de ministeralen van de bisschop en de leden van de keizerlijke garde. Rijkskroniekschrijver Ekkehard verteld: ‘Er klonken verwarde strijdkreten, alsof er door de Utrechters een samenzwering tegen de keizer was beraamd. Velen sneuvelden. Ook de bisschop werd als medeplichtige aan de laaghartige aanslag en op aanklacht van majesteitsschennis onder bewaking gesteld.’ Hij zegt helaas niks over de oorzaken van de ruzie. Voor de bisschop werd borg betaald, maar andere opstandigen kondenhun straf niet ontlopen.
De brand die in 1253 ’s nachts Utrecht bijna volledig in de as legde, spaarde om onbekende rede paleis Lofen. Latere bouwplannen hebben er voor gezorgd dat uiteindelijk alleen haar indrukwekkende kelder overbleef. Helaas, want het moet een indrukwekkend en elegant gebouw zijn geweest, met een rij pilaren en een groot balkon. Hieraan dankte ze de naam Lofen (loggia), wat pilaren betekent.