Grote Markt

zwb_grotemarkt.jpg

Rechthebbende

Zuidwestbrabants Streekmuseum Halle

Rechten

C - De gebruiker moet toestemming vragen voor gebruik.

zwb_grotemarkt2.jpg

Rechthebbende

Zuidwestbrabants Streekmuseum Halle

Rechten

C - De gebruiker moet toestemming vragen voor gebruik.

Elke bezoeker die voor 't eerst in Halle komt, beleeft een waw-gevoel als hij aankomt op de plek waar de fotograaf staat bij het nemen van dit zicht. Die heeft zijn driepikkel opgesteld en het zwarte doek over zijn hoofd getrokken, tussen de eerste huizen van de Stadhuisstraat (sinds 1946 onderdeel van de "Basiliekstraat").

De ondertekst op deze prentkaart is eentalig Frans, dus is ze gedrukt in de vroegste jaren van de twintigste eeuw. Duidelijk blijkt ook dat deken Andreas Michiels nog niet aan het hoofd staat van de parochie want vanaf zijn aantreden in 1906 stelt hij een radikaal einde aan de gewoonte om de officiële titel " St.-Martinuskerk" stilaan te vervangen door "Lievevrouwekerk- Eglise Notre Dame".

Er lopen slechts een vijftal personen op dit marktplein. Nochtans zijn hier tot rond 1950 drie drukke marktdagen per week: op dinsdag, donderdag en zaterdag. Voorbij het Servais-beeld is één stellebed-op-schragen blijven staan. Die rudimentaire toonbanken worden elke marktdag door de stadsdiensten op heel dit marktplein opgesteld ten gerieve van de marktkramers die daarop hun koemmerschap uitstallen.

De huizen op dit marktplein hebben twee bovenverdiepingen, maar wanneer men aan de rechterkant van de foto, het volume van een verdieping in het gloednieuwe patriciërshuis vergelijkt met een verdieping in de naastliggende huizen, merkt men een evolutie in de Halse maatschappij. Enkel dit huis op de Grote Markt is geen handelshuis maar een royaal woonhuis. Deze bouwheer woont rijkelijk op de Grote Markt en heeft tegelijk zijn handelshuis op de Beestenmarkt.

Aan de linkerkant van deze foto, staat een kruiwagen voor het hoekhuis van de Melkstraat dat "In De Kemel" heet. De gevel daarvan is sinds 1960 niet meer zichtbaar omdat men er een viswinkel heeft vòòr mogen bouwen. Inmiddels is het gebouw recent opnieuw gerenoveerd.
De kruiwagen is stevig vakwerk van een wagenmaker; nog geen modern seriewerk. Door het vele handwerk zijn er in die periode nog maar weinig werklozen in ons land. Op de kasseien is er voortdurend geratel van karren, aangedreven door paarden, ezels, ossen, honden, of ... mensen op klompen die stootkarren of kruiwagens voeren. Ook een vrouw kan daarbij haar mannetje staan.

Aan bijna alle huizen steekt een vlaggestok aan de gevel. Toch zien we slechts één vaantje wapperen: op de bovenste balustrade van de Grote Kerk (die men vanaf 1946 "Basiliek" zal mogen noemen). "Vaantjesboer" is niet toevallig de bijnaam van de Hallenaar.

Zou er in heel de wereld een tweede middeleeuws gebouw zijn met een bol als dakbedekking zoals de doopkapel van deze kerk? Ter hoogte van die bol ziet men aan linkerkant van deze prent, de geveltop van het hoekhuis van het Vissestraatje (Hoornstraat is de eigenlijke naam). Ook dat is een huis dat z'n nek uitsteekt boven de buren. "In den Engel" prijkte er vroeger op het uithangbord.

In de meeste huizen heeft men de pelgrim iets te bieden: een postuurke of een medaille, een pint of zjatteke kaffij, een pateeke of een boterham, een éttekèès of een pens, een krot of een mastellenkrans. Dit zowel op de markt als in de aanpalende straten, en rond de kerk waaromheen prevelende bedevaarders voortdurend "de drie toeren doen".

Is de verste persoon op deze foto een jongen met een fiets aan de hand? Of speelt hij met een reep die hij met een stokje voor zich uit laat rollen?

Door het sierlijk hekwerk eromheen, is het standbeeld van Servais letterljk een "Beschermd Monument".

Reageren