De wereld van de Rotterdamse kunstenaar, 49 - Lorena van Bunningen

Lorena van Bunningen is een van de genomineerden voor de Piket Kunstprijzen 2020 – afdeling schilderkunst. Er zijn twee andere kandidaten hiervoor. En daarnaast zijn er drie genomineerden voor dans en drie voor toneel.

Op een zonnige augustusmorgen spreek ik met Lorena in haar atelier in de Rotterdamse Drievriendenstraat. Overigens is er maar een van de drie vrienden bekend: Adrianus van den Boom, een bouwinspecteur, zijn twee vrienden zijn voorgoed in de vergetelheid verdwenen. Ik ken het ateliercomplex van een eerder bezoek: de Rotterdamse kunstenaar Arie van Geest.

Verrast met nominatie Piketprijs

Lorena opent de stevige deur en we lopen drie verdiepingen omhoog naar de bovenste etage. Door drie ramen uit de schuine dak komt veel licht binnen. Tegen de muur hangen foto’s, teksten en er staan wat planten. Er werken nog twee andere kunstenaars, vertelt Lorena, die ondertussen een pot koffie gereed maakt.

Ze is blij verrast met de nominatie voor de Piketprijs. “Ik kende de prijs niet. Het was leuk om te horen. Het kunstenaarschap is soms een beetje eenzaam. Geweldig om erkenning te voelen.” Vanwege de Corona kregen de genomineerden een bedrag van 2000 euro. “Ik besloot voor dat bedrag een half jaar een dag minder in de week te gaan werken.” In plaats van drie dagen in de week, twee dagen (bij het Wereldmuseum). 

Focussen

Ze merkte in de quarantainetijd (vanwege Corona) dat het haar goed deed dat ze meer tijd had voor haar werk. “Het was heel fijn, echt een verlichting. Ik heb geleerd dat iets pas echt goed wordt als je er veel aandacht voor hebt, als je kunt focussen. Naast die bijbaan sport ik, heb ik een sociaal leven en doe ik veel andere dingen, dat is leuk, maar het zorgt ook voor veel afleiding. Dan ben je minder gefocust op het maakproces. Tijdens de quarantaine was ik vijf dagen in mijn studio. Ik kreeg veel creatieve ideeën. Het is eigenlijk de eerste keer sinds ik afgestudeerd ben, dat zoiets mij overkwam. Het is me duidelijk: als ik wil focussen op het kunstenaarschap, moet ik andere dingen laten.” 

Laat je niet misleiden door de term Schilderkunst bij de Piket nominatie, de term is aardig uitgedijd en de genomineerden zijn alles behalve schilders. Lorena maakt sculpturaal werk dat zij vastlegt met haar camera. Constructies van objecten, alsof het een sculptuur is. Ze is altijd op zoek naar verstilling in de werkelijkheid. “Het meest gewone, het alledaagse om ons heen. Waar we aan voorbij lopen. Daar zoom ik op in, dat wil ik laten zien. Ik vereeuwig het met een camera. Zo krijgt het een dubbelwerking met media. Ik ben nu ook met film aan de slag gegaan. Korte films van acht minuten.”

Niet te veel plannen

Hoe kwam ze hierop terecht? “Het ontstond tijdens de academietijd. Heel lang wist ik niet precies wat ik wilde maken, dus ik ging aan de slag met vooral heel veel verschillende dingen uit te proberen. Door zoveel te maken krijg je  op gegeven moment een duidelijker beeld van hoe je creatieve proces werkt, waar je goed in bent en waar je interesses liggen. Ik kwam er al gauw achter dat ik niet een verhalenverteller ben en ook niet dat ik vanuit een bedacht idee (conceptueel) iets wil maken. Ik kwam er achter dat ik heel procesmatig werk. Ik zie iets, ik voel iets, ik begin - dan kom ik tot ontdekkingen. Als ik het bedacht had, zou ik er nooit op zijn gekomen.”

“Het is voor mij heel belangrijk mezelf mee te voeren in het proces en er heel open in te staan, zonder te oordelen. Ik gebruik graag het toeval als methodiek. Wat ontstaat er vanzelf tijdens het maken? Het grensvlak tussen het bewuste en onbewuste vond ik heel interessant. Het is goed om te zien wat het werk van jou vraagt, in plaats van alleen wat jij van het werk vraagt. En dus onverwachte uitkomsten te omarmen. Daar ging mijn eindexamenproject over. Het is ook mijn filosofie in het leven: niet teveel van tevoren bedenken of plannen, maar zien wat er op je afkomt in het proces. De leukste en mooiste gebeurtenissen of ontmoetingen (met een observatie of een persoon) ontstaan doordat ze spontaan gebeuren."

Veel mensen zijn bezig met de toekomst of het verleden, zegt ze. “Die mensen zouden zich meer bewust moeten zijn van het nu. Geniet van een boom die in je straat staat. Het is belangrijk dat er meer aandacht is voor deze banale dingen. Mijn onderwerpen zijn vaak ‘lullige’ objecten – een doekje, een rietje of een stuk hout. Dat doe ik expres: iets kleins kan ook heel groot zijn.”

In ontwikkeling

Heeft ze een sleutelwerk, een werk dat voor een omslag zorgde? Dat niet meteen, maar haar werk is afgelopen jaren wel erg ontwikkeld. “Voorheen gebruikte ik, zoals ik vertelde, bestaande objecten. Vaak gebruiksvoorwerpen, vaak van kunststof. Nu ben ik veel meer geïnteresseerd in het gebruik van natuurlijke/organische materialen.”

Ook schippert ze bij het maken van werk altijd tussen het zelf creëren van een beeld door het zelf te construeren, maar soms komt ze ook iets tegen en dan fotografeert ze het enkel, zonder er aan te komen. “Soms kan mijn werk in het creëren iets te gecontroleerd overkomen, terwijl het proces heel speels is. Dit is nog iets wat ik probeer te onderzoeken voor mezelf. Vorig jaar bezocht ik enkele weken achter elkaar een bouwplaats, ik mocht daar ronddolen en fotograferen. Ik was gefascineerd door de ‘bewegingen’ die daar elke dag weer waren. Niet van de mensen, maar van de ‘sporen’ van de mens. Hoe spullen stonden, maar ook hoe (bouw)materialen een bepaald leven leken te hebben. Ik vond het interessant om vooral deze materialen te fotograferen, die verder niks met het gebouw te maken hadden. Het waren als het ware tijdelijke aanwezigen. Niemand keek ernaar, behalve ik. Ik heb veel foto’s gemaakt, maar er is eigenlijk maar één foto die echt geslaagd is. In deze foto zie je echt een ontmoeting van mij met het materiaal. In de andere foto blijft het te veel een registratie van een bouwval – de poëzie ontbreekt. Deze foto is een sleutelbeeld voor mij geworden. Er zit alles in waarnaar ik opzoek ben in mijn werk. Het toont het mystieke wat schuilt in het alledaagse, zonder de werkelijkheid uit het oog te verliezen.”

Hoe lang is ze kunstenaar? “Sinds ik afgestudeerd ben aan de KABK, de Koninklijke Academie in Den Haag, richting Fotografie, in 2014. Het begon overigens pas na een tijdje leuk te worden, het kunstenaarschap. “In het begin was ik erg zoekende en in de war over of het goed was wat ik deed. Met de tijd is daar veel meer rust en plezier in gekomen.”

Ecuador

Lorena is in Ecuador geboren. “Mijn moeder is Chileense, maar ik ben geboren in Ecuador en heb daar tot mijn negende gewoond. Toen mijn ouders uit elkaar gingen ben ik naar Nederland gegaan, samen met mijn vader. Op de basisschool werd ik twee groepen achteruit gezet. Dat is later goed gekomen, toen heb ik weer een jaar ingehaald. Je bent als een spons als je jong bent, je zuigt alles in je op.”

Vorig jaar is ze weer naar Ecuador geweest. “Ik heb een onderzoek gedaan in de Amazone. Naast  het maken van stillevens werkte ik ook aan verschillende videowerken. Het zijn als het ware bewogen foto’s. Ik onderzocht het concept van tijd in de Amazone, gekoppeld aan het werken op het land. Dit deed ik vooral door de vrouwen die daar dag in dag uit bezig zijn met hun gewas uren lang te filmen. Ik was gefascineerd door hun rug en de bewegingen die ze maakten tijdens het werken. Het lichaam wordt bijna een soort machine. Door er lang naar te kijken werd hun rug voor mij bijna een sculpturale vorm. Ook filmde ik uren lang de bewegingen van planten in de wind, zo probeerde ik de connectie te maken tussen mens en natuur en hoe dat daar bijna één is.”

Via het Mondriaanfonds en het CBK in Rotterdam had ze er geld voor gekregen. “Mijn moeder was mee, ze is antropologe en heeft daar een goed netwerk. We konden bij verschillende families verblijven. Dit maakte de reis heel bijzonder – normaal gesproken kom je als toerist niet zo makkelijk op deze plekken. We moesten erheen met een klein vliegtuigje waar maar drie personen en bagage in kan! Het was een bijzondere ervaring.”

En nu maar afwachten of Lorena de winnaar wordt van de Piketprijs 2020, categorie beeldende kunst. Het levert overigens 8000 euro op.

Afbeeldingen

1) Lorena van Bunningen, 2) Encounter, 2019, 3) Tree 21, 2020, 4) Tree 4 & 5, 2020 (diptych), 5) La mejor lluvia cae en la selva 1, 2(The best rains fall in the Amazon), 2019, 6) La mejor lluvia cae en la selva 7, 2020, 7)  Movements (boek), 2019, 8) Attempts to sculpt a Movement 11, 12, 2020, 9 – 11)  Attempts to sculpt a Movement 1, 2, 3, 12) Attempts to sculpt a Movement 4, 2018, 13) From my collection of market tents, 2018, 14) Balance of Two, 2018 - Video still from a research on movements in the Amazon (2020). 

http://lorenavanbunningen.com/
https://www.instagram.com/lorenavanbunningen/?hl=nl
https://www.piketkunstprijzen.nl/lorena-van-bunningen
https://www.facebook.com/lorena.vanbunningen

https://bit.ly/31TI7Ku

 

 

 

Circa:
Nee

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0