Vergeten groente nr. 16: Postelein
Vergeten groente nr. 16: Postelein
Postelein is een typische seizoensgroente, die vanaf mei tot september of oktober wordt aangeboden. Het aanbod is vrij schaars, maar toch niet onaanzienlijk in het seizoen. De meeste kans maak je bij de groenteboer, bij biologische winkels en vooral op de markt. Tegenwoordig is het echter ook niet ongebruikelijk om postelein bij de grotere supermarkten te zien liggen.
Postelein is een vrij onbekende bladgroente, die oorspronkelijk uit het Midden-Oosten en India afkomstig is. Tegenwoordig is het over vrijwel de hele wereld verspreid: het wordt geteeld in delen van Zuid-Amerika, Azië, de Verenigde Staten, Australië en Europa. Ook in Nederland kan dit plantje groeien. De meeste postelein die hier verkrijgbaar is, komt ook van Nederlandse bodem.
Groene tot geelgroene blaadjes
Postelein is een vetplantje. Op warme, droge plaatsen heeft het sterk verdikte stengels en bladeren, maar in Nederland zijn ze meestal vrij dun, hooguit iets vlezig. De korte, helder groene tot geelgroene blaadjes groeien enkel aan het uiteinde van de stengels. De stengels zijn licht vlezig en kunnen tot enkele tientallen centimeters lang worden, hoewel jonge, korte scheuten het smakelijkst zijn.
Vaak zijn de stengels aan de onderkant roze of rood verkleurd. Wilde postelein bloeit met kleine gele bloempjes, maar er zijn siervormen in de handel die gehouden worden om hun grote bloemen in alle kleuren van de regenboog. Het hele plantje is eetbaar, met uitzondering van de wortels.
Lekker fris, beetje pittig
De smaak van postelein is lekker fris, een beetje pittig en licht zuur. De textuur is vrij stevig en knapperig. Het is geen heel uitgesproken groente, waardoor het goed combineert met diverse smaken en gerechten.
Deze bescheiden ogende groente is buitengewoon gezond. Het is een prima bron van vezels, zeer laag in calorieën, en een goede bron van vitamines en mineralen. Zo bevat het hoge gehaltes van onder meer vitamine C en E, en is het rijk aan magnesium, ijzer en kalium.
Daarnaast bevat postelein veel antioxidanten, en is het een bron van omega-3 onverzadigde vetzuren. Het bevat meer omega-3 dan welke bladgroente dan ook, en zelfs meer dan een heel aantal minder vette vissoorten.
Stamppotje postelein
Schil de aardappelen, snijd ze in gelijke stukken en kook ze in kokend water met wat zout in ongeveer 20 minuten gaar.
Maak intussen de postelein schoon, verwijder de worteltjes en lelijke blaadjes. Was de groenten zorgvuldig, laat ze dan goed uitlekken en snijd ze dan in grove stukken. Stoof de postelein met aanhangend water in een gesloten pan 5 minuten, roer ze om.
Snijd de sjalotjes heel fijn.
Verwarm de melk, maar laat deze niet koken.
Stamp de gekookte aardappelen fijn, roer de warme melk erdoor samen met een klontje boter naar smaak. Maak de aardappelpuree verder op smaak af met versgemalen peper en zout. Eventueel nog wat nootmuskaat.
Meng de postelein samen met de fijngesneden sjalotjes en kaasblokjes door de hete aardappelpuree.
Serveer de stamppot direct of doe het gerecht in een ovenvaste schaal bestrooi met geraspte kaas en paneermeel en gratineer in een warme oven. TIP: ook lekker met raapstelen, rucola of veldsla.
Het waterliniegebied
In het waterliniegebied is er veel belangstelling voor het zelf telen van groenten, ook de heel oude. Zo is er in en rond Utrecht veel activiteit, onder andere bij UFF (Utrecht Food Freedom) en in de Workshop Koningshof. Het Happyland Collectief heeft een diepgaand onderzoek gedaan naar voedselvoorziening rond Utrecht door de eeuwen heen. Dat heeft een mooi document opgeleverd. Zie de bijlagen van dit bericht.
Met dan aan: Groentegroente.nl, veggipedia.nl, wikipedia.org, verseoogst.nl
https://www.utrechtfoodfreedom.nl/
https://www.visitutrechtregion.com/nl/wat-te-doen/waterlinies/nieuwe-hollandse-waterlinie
www.hetsmaakmuseum.nl
