Pim Fortuyn

Pim Fortuyn was een Nederlandse politicus, socioloog, auteur en columnist. Als lijsttrekker van Leefbaar Nederland en later zijn eigen Lijst Pim Fortuyn was hij een rijzende ster aan het politieke firmament. Toen hij in mei 2002 werd vermoord, kwam er echter een abrupt einde aan zijn leven en politieke loopbaan.  

Fortuyn kenmerkte zich door zijn opmerkelijke uitspraken over onder andere de islam en vreemdelingenbeleid. In combinatie met  zijn onconventionele agressieve manier van debatteren leidde dit ertoe dat hij meer dan eens als een populist werd afgeschilderd. Desalniettemin wist hij op die manier het politieke toneel te domineren, niet alleen voor, maar ook na zijn dood.

Voor de politiek

Pim Fortuyn werd geboren als Wilhelmus Simon Petrus (Pim) Fortuijn in Driehuis op 19 februari 1948 als derde kind in een rooms-katholiek gezin met zes kinderen. Nadat hij de HBS afrondde in 1967 begon Fortuyn aan een studie sociologie aan de Universiteit van Amsterdam, maar week al snel uit naar de Vrije Universiteit. Na zijn studie verhuisde Pim Fortuyn naar Groningen waar hij universitair docent marxistische sociologie werd aan de Rijksuniversiteit Groningen. In 1980 promoveerde Fortuyn tot doctor in de sociale wetenschappen en bekleedde later, van 1990 tot 1995, een functie als bijzonder hoogleraar aan de Erasmus Universiteit.

Gedurende zijn studietijd en vroege carrière was Fortuyn al politiek betrokken. Zo was hij actievoerder van de Studentenvakbond SRVU en leidde de honderduren-bezetting van de VU in het voorjaar van 1972. Ook publiceerde Fortuyn zijn veelal eigenzinnige standpunten in boeken en columns in verschillende tijdschriften, waaronder het spraakmakende  boek ‘Tegen de Islamisering van Onze Cultuur’.

Politiek

Na jaren vanaf de zijlijn te hebben toegekeken maakte Fortuyn op 20 augustus 2001 bekend de politiek in te gaan. Op 25 november van dat jaar werd hij door de nieuw gevormde politieke partij Leefbaar Nederland gekozen tot lijsttrekker voor de parlementsverkiezingen van 15 mei 2002. Fortuyn stelde dat hij links noch rechts was, vroeg om meer openheid in de politiek en drukte zijn ongenoegen uit over het zogeheten subsidiesocialisme. Hij stelde minder overheidsinmenging voor in het onderwijs en de zorg en was een voorstander van een hardere aanpak door de politie. Ook bekritiseerde hij de media als een ‘Siamese tweeling met de politiek’.

Meningsuiting

In een interview met de Volkskrant van zaterdag 9 februari 2002 haalde Fortuyn een aan Voltaire toegeschreven citaat aan: "Ik kan uw mening nog zo abject vinden, maar ik zal uw recht verdedigen om die te uiten." Daarna vervolgde hij met: "Ik ben ook voor afschaffen van dat rare Grondwetsartikel: gij zult niet discrimineren. Prachtig. Maar als dat betekent dat mensen geen discriminerende opmerkingen meer mogen maken, en die maak je in dit land nogal snel, dan zeg ik: dit is niet goed. Laat mensen die opmerkingen maar maken." Door veel journalisten werden deze woorden opgevat als een pleidooi voor het schrappen van artikel 1 van de Nederlandse Grondwet. Verder noemde hij de islam "een achterlijke cultuur" en vond hij dat Nederland 'vol' was.
 
Na de opeenstapeling van controverse rond Fortuyn, was dit interview de druppel die de emmer deed overlopen en Leefbaar Nederland ontsloeg hem als lijsttrekker op 10 februari 2002, nadat hij weigerde zijn woorden terug te nemen. Een dag later kondigde Fortuyn zijn eigen politieke partij aan, de Lijst Pim Fortuyn (LPF), die op 14 februari officieel werd opgericht. Zijn laatst gepubliceerde boek, ‘De Puinhopen van Acht Jaar Paars’, diende als leidraad voor het verkiezingsprogramma van de nieuwe partij. De meeste aanhangers van Leefbaar Nederland vertrokken naar de nieuwe partij.

Moord

Op een parkeerterrein van het Audiocentrum op het Media Park in Hilversum, werd Pim Fortuyn vermoord, op 6 mei 2002, negen dagen voor de Tweede Kamerverkiezingen, waar een grote overwinning voor zijn partij LPF werd voorspeld. De dader werd gearresteerd door de politie en later geïdentificeerd als Volkert van der Graaf, een linksradicale milieuactivist. Als motief voor zijn daad verklaarde van der Graaf dat hij Fortuyn zag als een gevaar voor de zwakkeren binnen de samenleving. 

Gevolgen

De moord op Pim Fortuyn leidde in Nederland niet alleen tot geschokte reacties, maar ook tot geweld. Onder meer in Den Haag braken rellen uit. Ook buitenlandse media besteedden veel aandacht aan de moord. Hoewel het demissionaire kabinet-Kok II bepaalde dat de nationale verkiezingen op 15 mei door zouden gaan, werd de verkiezingscampagne een week lang gestaakt.
Mat Herben, de woordvoerder van de Lijst Pim Fortuyn en de nummer twee op die kieslijst, kondigde aan dat Pim Fortuyn tot na de verkiezingen de (postume) lijstaanvoerder zou blijven. Pas na de verkiezingen werd Herben als fractievoorzitter benoemd. De LPF werd de grootste nieuwkomer in de Nederlandse parlementaire geschiedenis en de tweede partij van het land, na het CDA. De LPF maakte dan ook met 26 zetels deel uit van het eerste kabinet Balkenende .

Binnen de Lijst Pim Fortuyn ontstond al snel onderling ruzie tussen prominente leden van de partij. Zowel problemen rondom de leiding van de partij als leden van het kabinet zorgden voor een onhoudbare situatie. Na slechts 86 dagen geregeerd te hebben, kwam er dan ook een einde aan het Kabinet-Balkenende I. Bij de verkiezingen die volgden zakte de LPF terug naar 8 Kamerzetels en kwam de partij in de oppositie terecht. Ondanks dat de positie binnen de regering voor de LPF niet lang behouden bleef en 18 zetels bij de volgende verkiezingen verloor, blijven de denkbeelden van Fortuyn op bepaalde vlakken tot op de dag van vandaag zeer invloedrijk. Zo maakten onder andere Rita Verdonk en Geert Wilders het de ‘multiculturele samenleving’ en het ageren tegen 'achterkamertjespolitiek' tot hun belangrijkste politieke speerpunten.

 

Functie / titel:
politicus
Geboorte- en sterfdatum:
19 februari 1948 / 6 mei 2002
Plaats geboorte:
Driehuis
Plaats sterven:
Hilversum
Sekse:
Man
Woonplaatsen:
Driehuis, Rotterdam
Persoonscategorie:

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0