Den Haag - Huis ten Bosch

Den Haag – Huis ten Bosch

Huis ten Bosch is een van de vele paleizen die Den Haag rijk is. Het zijn er nu minder dan in de 19e eeuw toen Den Haag maar liefst twaalf koninklijke woningen telde. Huis ten Bosch is in 1640 gebouwd in het Haagse Bos. Dit gebeurde op verzoek van prinses Amalia, Gravin van Solms (1602-1675), de echtgenote van de stadhouder Frederik Hendrik.

Oorspronkelijk bestond het uit één hoofdgebouw en twee kleine bijgebouwtjes. Dit oudste gedeelte wordt de ‘Oranjezaal’ genoemd. Twee zijvleugels zijn er later bijgebouwd. Hierin bevinden zich onder andere de Blauwe Salon, de Groene Salon, de Japanse en de Chinese zaal.

Winterkoning

De Oranje zaal wordt als één van de meest belangrijke classicistische monumenten van Nederland beschouwd. De eerste steen werd in 1645 gelegd door de vrouw van de Winterkoning, Frederik V van de Palts, de verbannen koning van Bohemen.

In het Haagse Restaurant ‘t Goude Hooft is een oude wandschildering aanwezig. Op die wandschildering is te zien hoe Amalia van Solms opdracht geeft tot de bouw van de Oranjezaal van Huis Ten Bosch. Rechtsboven is bovendien de handtekening van de beroemde 17e eeuwse architect Pieter Post zichtbaar.

Zegewagen

De Oranje Zaal is een eerbetoon aan Prins Frederik Hendrik, die na Willem van Oranje en Maurits de derde Stadhouder was die de strijdkrachten aanvoerde. Tussen 1649 en 1652 hebben twaalf schilders, waaronder Jacob Jordaens, aan de schilderingen in de Oranjezaal gewerkt. Jacob van Campen en Constantijn Huygens gaven leiding aan de schilderwerken. Op de grootste schildering is Frederik Hendrik afgebeeld op zijn zegewagen, als vredestichter van de Tachtigjarige oorlog.

De tekst vlak onder de koepel van de Oranjezaal getuigt van de bewondering en liefde van Amalia van Solms voor haar man. De vertaling van de Latijnse tekst luidt: ‘Voor haar onvergelijkbare gemaal Frederik Hendrik, Prins van Oranje, heeft zijn ontroostbare weduwe Amalia van Solms als uiting van haar rouw en onvergankelijke liefde een gedenkteken opgericht, dat op zichzelf zonder weerga is en daarom juist hem waardig.’

Stadhouders

In 1732 heeft Prins Willem Karel Hendrik Friso, na 1747 stadhouder Willem IV, aan Daniel Marot opdracht gegeven een uitbreiding te ontwerpen. Onder leiding van Marot werden de linker en rechter vleugel van het paleis gebouwd. De stadhouders Willem IV en Willem V hebben in het paleis gewoond.

De Oranjezaal van het paleis is in de periode 1998 - 2001 gerestaureerd. De zaal is niet te bezichtigen, maar was onlangs in kopie te zien op de Huygens tentoonstelling in de Grote Kerk in Den Haag.

De voormalige koningin Beatrix, nu prinses,  woont in het paleis. Haar privévertrekken bevinden zich in de ‘wassenaarse vleugel’. Het hof heeft begin 2013 bekend gemaakt dat de nieuwe koning Willem-Alexander met zijn gezin zal verhuizen naar Huis ten Bosch.

Tuin en grachtengordel

Het paleis is omgeven door tuinen en een grachtengordel. Deze ring van grachten staat in verbinding met de Haagse Singelgracht. Een klein gedeelte van de prachtige tuin is open voor het publiek. Daar waar het Haagse Bos onder staatsbosbeheer valt, verzorgen koninklijke hoveniers zowel de besloten als de vrij toegankelijke paleistuinen.

Mede dankzij de unieke ligging in het duizenden jaren oude Haagse Bos is het één van de mooiste paleizen van Nederland.

Voor het Paleis stonden tot in de oorlog een paar prachtige standbeelden. Die  zijn voor zover ik kan nagaan in de oorlog, of kort daarna weggehaald. Voordat Wilhelmina Koningin werd stonden ze er niet. Het waren dus geen 17e eeuwse exemplaren.  Het meest linker beeld op het bordes is Willem van Oranje. Dat beeld is in 1960 aan de andere kant van het paleis geplaatst. De andere standbeelden zijn voor mij nog niet helemaal duidelijk. Wellicht Frederik Hendrik vooraan (het donkere beeld) en drie van zijn broers erachter. Dat kunnen echter ook broers van Willem van Oranje zijn geweest.

Architect: Pieter Post

Bouwjaar: 1645

Stijl: Classicisme

Uitbreiding in 1732 door Daniel Marot

Rijksmonument

http://historie.hdpnet.nl/bospaleis.htm

http://www.haagsetijden.nl/entry/801/een-huis-in-het-bos

http://nl.wikipedia.org/wiki/Paleis_Huis_ten_Bosch