De American Petroleum Company, het latere Esso, gaf in 1919 opdracht tot de bouw van een nieuw hoofdkantoor aan de Benoordenhoutschenweg, nu Zuid-Hollandlaan, in Den Haag. Het ontwerp van het gebouw was afkomstig van de architecten J.H. de Roos en W.F. Overeijnder. Op 16 februari 1924 werd het Gebouw Petrolea aan de overzijde van het Malieveld, door de American Petroleum Company in gebruik genomen.
In de jaren ‘20 werd in Europa een bouwkundige stijl geïntroduceerd die beantwoordde aan nieuwe maatschappelijke behoeften. Architecten keken meer naar de functie van het gebouw dan naar het architectonische concept. Nieuwe materialen en technieken werden gebruikt. Deze moderne stroming werd in Nederland bepaald door de Amsterdamse School met sympathie voor de 19e eeuwse arts and crafts beweging en de Rotterdamse School die een rationele aanpak voorstond, met veel sympathie voor de denkbeelden van de Stijl groep.
Berlage
Hoewel de architecten De Roos en Overeijnder van Rotterdamse afkomst waren, heeft het gebouw kenmerken van de Amsterdamse School, sommigen noemen het Berlagiaans.
Beeldhouwwerken
Ter decoratie van het gebouw werden verschillende kunstenaars aangetrokken. Zo vervaardigde beeldhouwer Joop van Lunteren 101 beeldhouwwerken waarvan het merendeel werd geplaatst op de gevel en op de 56 meter hoge toren. Een van de opvallendste beeldhouwwerken is de olifantenkop aan de voorkant van de toren. Het verhaal gaat dat de Amerikaanse opdrachtgevers hadden geëist dat de toren hoog genoeg zou zijn om te kunnen zien wat hun concurrent aan de overkant, de Koninklijke Shell aan de Carel van Bylandtlaan uitspookte.
Muurschildering
In het atrium is een 50 meter lange muurschildering aangebracht door de kunstschilder Christiaan de Moor. De schilderingen zijn uitgevoerd in olieverf op linnen en later door De Moor tegen de wanden bevestigd. De gebrandschilderde ramen in het gebouw zijn gemaakt door de H.J. Winkelman en Van der Bijl in Amsterdam.
Pand gevorderd
Vanaf maart 1943 tot het einde van de Tweede Wereldoorlog, was het pand ontruimd. Het pand werd toen gevorderd door de Duitse bezetters voor eigen gebruik. De werknemers van Esso werden ondergebracht in kantoorgebouwen elders in Den Haag. Na de oorlog kreeg de Amerikaanse ambassade een deel van het kantoor tijdelijk in gebruik.
Essogebouw
In 1947 werd Esso het handelsmerk van American Petroleum Company en veranderde de naam ’Gebouw Petrolea’ in ’Essogebouw’. Overigens vindt u de naam Petrolea nog terug in het atrium onder de klok.
Renovatie
Medio 1987 is het Essogebouw grondig gerenoveerd, deze renovatie werd uitgevoerd door Architectenbureau Prins te Amsterdam. Zo kregen beide vleugels van het gebouw een volledig nieuwe indeling en werd de bovenste verdieping ingericht als kantoorruimte.
Monumentenlijst
In 1993 is het pand toegevoegd aan de monumentenlijst, renovatie- en verbouwingsactiviteiten worden in nauw overleg besproken met Monumentenzorg en de Welstandscommissie van Den Haag.
’De Rode Olifant’
Het advocaten- en notarissenkantoor De Brauw & Westbroek, Blackstone heeft in 1990 het Essogebouw in gebruik genomen. Aangezien de oude namen 'Petrolea' respectievelijk 'Essogebouw' niet meer van toepassing waren, werd onder het personeel een prijsvraag uitgeschreven om een nieuwe naam te bedenken voor het kantoorgebouw. De winnende naam werd zowel door Dirk Meerburg als Rob Polak voorgesteld. Het Essogebouw werd De Rode Olifant.
De Brauw Blackstone Westbroek verliet het kantoorgebouw in 2009. Het heeft tot begin 2012 leeggestaan en is na renovatie weer als kantoorruimte in gebruik genomen. Er zijn eenheden, ’spaces’ voor ‘creatieve’ en andere bedrijfjes. Naast het gebouw is nog steeds een Esso tankstation.
